Borsa ile ilgilenmeye başladıysan, büyük ihtimalle “temettü” kelimesi kulağına çalınmıştır. Hele ki yatırım dünyasında biraz vakit geçirmişsen, temettü hisseleri ile ilgili onlarca yorum, analiz, tavsiye bombardımanına uğramış olman mümkün. Peki bu temettü nedir, neden bu kadar konuşuluyor ve temettü hissesi seçerken nelere dikkat edilmeli?
Hepsini kendi deneyimlerim ve araştırmalarımla sade bir dille anlatmaya çalışacağım. Hadi başlayalım!
Temettü Nedir?
Temettü, bir şirketin elde ettiği kârın bir kısmını ortaklarıyla yani hissedarlarıyla paylaşmasıdır. Yani sen bir şirketin hissesine sahipsen ve o şirket kâr ediyorsa, bu kârdan pay alma hakkına da sahipsin. İşte bu paya temettü deniyor.
Bir nevi maaş gibi düşün, ama çalışmadan. Elinde hisse var, şirket para kazanıyor, sana da pay veriyor. Tabii her şirket temettü dağıtmaz. Kimisi tüm karı yeniden yatırıma harcar, kimisi az verir, kimisi yıllardır düzenli olarak dağıtır.
Temettü Hisseleri Neden Tercih Ediliyor?
Çünkü insanlar pasif gelir istiyor. Düşünsene, hiçbir şey yapmadan, sadece doğru hisseyi seçtiğin için her yıl hesabına para yatıyor. Emekli maaşı gibi. Hele uzun vadeli yatırım yapanlar için temettü hisseleri ciddi bir gelir kaynağı haline geliyor.
Ayrıca bazı temettü hisseleri yıllar içinde istikrarlı bir şekilde büyüyüp, temettüsünü artırarak ödeyebiliyor. Bu da zamanla seni enflasyona karşı da korumuş oluyor.
Peki Temettü Hissesi Nasıl Seçilir?
Asıl mesele de bu işte. Çünkü piyasada yüzlerce şirket var. Hepsi de “biz sağlamız, yatırımcımıza değer veririz” diyor ama iş icraata geldiğinde işler pek öyle yürümüyor. O yüzden seçerken bazı temel kriterlere dikkat etmek gerekiyor.
Geçmiş Temettü Geçmişi
Bir şirket geçmişte düzenli olarak temettü dağıtmış mı? Kriz dönemlerinde bile kesintiye gitmemiş mi? Bunlar önemli sorular. Örneğin bazı şirketler son 10 yılda her sene düzenli temettü ödemiş, hem de artan oranlarla. Bu iyi bir işarettir.
Temettü Verimliliği (Dividend Yield)
Bu oran, ödediği temettünün, hisse fiyatına oranıdır. Mesela hisse fiyatı 100 TL ve şirket hisse başı 5 TL temettü veriyorsa, temettü verimi %5’tir. Tabii burada sadece yüksek orana odaklanmak yanlış olur. Çünkü bazen şirket kötüye gider, hisse fiyatı düşer, oran yükselmiş gibi görünür ama aslında risklidir.
Kâr Dağıtım Politikası
Şirketin temettü politikası var mı? Varsa, bu politikayı yıllardır uyguluyor mu? Yoksa her sene kafasına göre mi hareket ediyor? Bu sorular yatırımcının güvende hissetmesini sağlar.
Finansal Sağlamlık
Yüksek borçlu, kârlılığı düşen, gelirleri azalan şirketler genellikle temettüde istikrarsız olur. O yüzden finansal tabloları incelemek şart. Çok derine girmeden, net kâr, borç/özkaynak oranı ve faaliyet kârlılığı gibi birkaç metrik bile sana fikir verir.
Sektörün Dinamiği
Bazı sektörler doğası gereği temettü için daha uygundur. Mesela bankacılık, enerji, telekom gibi alanlardaki köklü firmalar genelde her sene düzenli temettü öder. Ama teknoloji gibi büyüme odaklı sektörlerde şirketler kazandığını tekrar yatırıma yönlendirir.
Dikkat! Her Yüksek Temettü Veren Hisse “İyi” Değildir
Burada önemli bir parantez açmak lazım. Bazı şirketler hisse fiyatı düştüğü için temettü verimi yüksek görünür. Ama bu seni yanıltmasın. Çünkü hisse fiyatı neden düştü? Şirketin geleceği parlak değilse, temettü ödediğine de çok güvenme.
Ayrıca bazen şirketler seçim dönemlerinde ya da yatırımcı çekmek için “yüksek temettü” vaadinde bulunabiliyor. Ama sürdürülebilir değilse, ertesi sene temettü göremezsin bile.
Uzun Vadeli Yatırım
Temettü hisseleri uzun vadeli yatırımcılar için müthiş bir fırsat olabilir. Düzenli gelir sağlar, seni enflasyona karşı korur ve doğru hisseyle zamanla servet oluşturabilirsin. Ama temettü peşindeyim diye temelsiz hisselere yönelmekten kaçın. Araştır, kıyasla, incele ve en önemlisi sabırlı ol.
Yatırım bir yolculuk, zengin olma tuzağı değil.